شاید در بینش نخست، "جی-پاپ"(jpop - سبکی از موسیقی ژاپن - با الهام از پاپ غرب) سبک پیشتار و محبوب در اکثر دوران های این کشور بنظر رسد که به اتفاق درخشش گروهان آیدلی(idol groups) نظیر AKB48/Arashi/AAA و یا سایر گروهان زیرمجموعه کمپانی LDH و Johnny's نامور شد؛ گرچه این منظره چندان هم در حد گمان نیست و مدت ها است که وسع حسن شهرت پاپ ژاپن با پیشی گرفتن از رقیبان هم جوار خود به خارج از مرز های آسیا بروز پیدا کرده. اما اگر نظری به تاریخچه ژرف و چگونگی پدیداری و توسعه سبک های راک(Rock) و ویژوال-کِی(Visual-Kei) ژاپن بیاندازیم متوجه خواهیم شد برخلاف سیاق در دیگر کشورها چقدر دشوار است که جایگاه "سبک محبوب/popular" را در ژاپن به این دسته از گروهان ببخشیم. و این درحالیست که همواره در کناری سوالاتی مبهم همانند «فرق های مهم ویژوال-کِی و جی-راک چیست و این دو در چه جایگاهی با یکدیگر قراردارند؟ / آیا مگر اصلاً ویژوال-کِی درحال حاضر منسوخ نشده؟!» در بین شنوندگان درمیان بوده که جهت پاسخ به این پرسش ها و مروری بر تاریخچه این دو سبک با ادامه این مطلب همراه باشید.

توجه: در اینجا واژه "موسیقی پاپ ژاپن" لزوماً به "موسیقی محبوب₍popular₎" در ژاپن اشاره ندارد، بلکه منظور «موسیقی پاپ غربی₍و به سبک غربی₎» است که در ژاپن به واسطه الهاماتی که شد به همان ابعاد₍عناصر موسیقیایی₎ رواج یافت.

  • (اعضاء گروه DEXCORE - یک گروه دثکور و متالکور از شهر ناگویا)

 

 نبض های نخست 𝕵-𝖗𝖔𝖈𝖐    

(سبک های مورد بحث در این بخش؛ Blues rock / Kayoukyoku / Rockabilly / Group sounds(グループ・サウンズ))

درواقع برخلاف تصور راک ژاپن از پيشينه دیرینه تری درقياس با جي-پاپ برخوردار است. پيدايش راک ژاپن يا به عبارتي، ظهور "Rockabilly"(راک کلاسیک - نسخه ای اولیه از راک امروزی) در 1950 در اين کشور اتفاق افتاد؛ دورانی که بتازگی این سبک بخاطر آوازه ی هنرمندان غربی نظیر الويس پرسلی و فروش های از این قبیل هنرمندان در بازار عرضه موسیقی ژاپن درحال گسترش بود. اما طبق معمول تاریخچه راک در خيلی از کشورها از جمله ژاپن به علت تعدادی از نارضايتي ها و نظرات منفي منتقدين در رابط با پیامد های فرهنگی/رفتاری و گاهاً مضمونات اعتراضي این سبک(که البته درقياس با دیگر کشور ها نظیر اين مورد کمتر ديده ميشد) با پستی بلندی زیادی همراه بود. البته از آنجایی که هنرمندان راک معمولاً با موهای بلند و استایل پانک ظاهر می شدند(یعنی صورتی که در آن زمانه بیشتر از سوی اوباش و افراد نا منظم و خیابانی و اصطلاحاً "کله خر" به نمایش گذاشته میشد)، اجرای آن طبیعتاً توسط دولت ممنوع شد. اما هنرمندانی نظیر "Kyu Sakamoto" در اولين سال های فعاليتش در دوران دبيرستان، با درهم آميختن يکسری از عناصر سبکی که حالا دیگر ممنوع بود(Rockabilly) با سبکی که برخلاف آن، محبوب و بسیار هم پرطرفدار بود، یعنی "Kayoukyoku" و با اضافه کردن مضمون طنز و کمدي به آن، موفق شد آن برخی از عناصر آن سبک ممنوعه یا به عبارتی "مادر راک امروزی" را بطور معقول تری، بی آنکه باز دوباره ممنوع شود حفظ کند.(Kayoukyoku* - سبکی با عناصر blues و jazz الهام گرفته از غرب که با آواز و گاها ساز های سنتی ژاپنی آمیخته میشد - که میتوان گفت نسخه ای ابتدایی و ژاپنی-سازی-شده از موسیقی ای بود که بعدتر با الهامات مستقیم تری از موسیقی غرب تحت عنوان "Pop غربی در ژاپن" شناخته شد.) او رفته رفته موارد مشهودتر و سنگین تری از ساز و کار اين سبک را بطور نامحسوس در ترانه هاي خود گنجاند و به تدریج زمینه جذب مزاج اذهان عمومی و منتقدین و دولت را به راک امروزی هموار ساخت. آن هم درحالي که در ساير کشورهاي آسيا نظير کره و چين، هنوز برخورد سفت و سختی صورت میگرفت و هیچ زمینه ای برای دستیابی به سبک راک وجود نداشت. طي يک دهه به لطف زمينه سازی ای که ساکاموتو با Rockabilly در ترانه های خود انجام داد، برای هنرمندان نسل جدید میسر شد با الهام از گروهان غربی نظير the Beatles, Bob Dylan و the Rolling Stones، نهایتاً در دهه 1960 سبک ژاپنی "G-sound / یا / Group sounds"(به ژاپنی  グループ・サウンズ) را با ترکیب "Kayoukyoku" که دست پرورده ساکاموتو بود به اضافه ترکیب با راک اند رول پدید آورند.

  • (تصویر ادیت شده از Kyu Sakamoto هنرمند سبک Kayoukyoku و Rockabilly)

سبک پدیدآمده که آن را دوره نیز میتوان نامگذاری کرد و به اختصار به آن "G.S" می گفتند، به مانند "Kayoukyoku" سبکی اندک ژاپنی-سازی-شده(ظاهراً مطابق طبع ژاپنیان) بود؛ به بیانی درحالی که جَز و بلوز را در خود داشت، اما بیشتر به راک اند رول متمایل بود. شاید سبک بلوز راک(Blues rock) مناسب ترین دسته بندی برای صدای این گروهان باشد. ترانه ها در این سبک عمدتاً با متون انگلیسی عرضه میشد. اين سبک بجز بلوز، جَز و راک کلاسيک(Rockabilly) و راک اند رول، الهاماتی از موسيقی آپالاشيا(که در محلی در ناحيه آپالاشيا - در شرق ايالات متحده آمريکا ابداء شده) و سبک "Psychedelic-rock" يا راک روان‌گردان(که با استفاده از افکت‌ها و تکنيک‌هاي جديدي در ضبط، تلاش داره تأثيرهايي مشابه استفاده از داروهاي روانگردان در مخاطب ايجاد کنه و اولين بار توسط گروه هاي the beatles و birds و pink floid مورد استفاده قرارگرفته شده بود) در خود دارا بود که مستقیماً از همین گروهان الگوبرداری شده بودند. در رابط با سرآغاز این الگوبرداری ها باید افزود؛ نخستین باري که موسيقي راک به گوش ژاپنيان رسيد، تور گروه انگليسي زبان "the Beatles" در همين دهه(60) در "Nippon Budokan" اتفاق افتاد که پس از اجرا شدن کنسرت و گویا از خود بی خود شدگی تعدادی از شنونده ها که با این موسیقی جدید ذوق زده شده بودند، دولت آن را عامل "بزهکاری نوجوانان" و خطرآفرين برای افکار نوجوانان خواند و به پليس ضد شورش دستور داد تا روبروی محل کنسرت هاي اين گروه مانع ورود نوجوانان به آنجا شوند. جان لِنون(رهبر گروه the Beatles) دريافت که دولت ژاپن قرارنيست از آنها بيش از اين استقبال گرمی بجای آورد و به همين علت تور خود را لغو و از ژاپن خارج گشت. اما همين چند کنسرت و زمان کوتاه نقش آفرینی وی در ژاپن کافی بود تا ژاپنيان بقدر کافی تحت تاثير آن سبک قرارگیرند و اين به يکی از الهام بخش ترين رويدهای تاریخ موسيقی راک در ژاپن بدل شد، زیرا پس از آن بود که هنرمندان و گروهانی که بالاتر به آنها اشاره شد تمیم گرفتند با آن ترکیب موجب "G-sound" شوند.

  • (تصویر گروه The Spiders در 1977 هلند - یکی از پیشتازان در اوایل ظهور Group sounds)

از جمله گروه هایی که اولين بار در اين سبک شروع به فعاليت کردند "The Spiders" و "The Tempters" و "the Tigers" و "the Golden Cups" و "the Ox" و "the Carnabeats" و "the Mops" (و چندي ديگر..) نام داشتند که هرکدام در زمان های مختلفی در این دوره به شهرت رسیدند. این گروهان فعالیت خود را معمولاً از نواختن در کافه شروع می کردند و بعده ها به فرصت اجراهای مهم تر دست پیدا می کردند. البته این فرایند که صوت آنها مورد پذیرش قرارگیرد با دشواری به یک الی دو دهه به طول انجامید. گفته شده در آن زمان، خیلی از دانش آموزانی که برای شنیدن اجراهای Group sounds به مکان های مختلف میرفته، درصورت مچگیری از مدرسه و یا دانشگاه اخراج می شدند. زیرا همچنان آن بینش منفی در قید اذهان عمومی و دولت بود. هنگامی که رفته رفته اين سبک جا افتاد و تعداد زیادی به شنیدن آن عادت کردند، و دولت و مراجع رسمی در مواضعی سختگیری های خود را کنار گذاشته، در ميان مردم محبوب و پرطرفدار واقع گشت. و يک سوپرگروه(یک گروه بزرگ متشکل از گردآمد هنرمندان چندین گروه دیگر) به اسم "Pyg" تشکيل شد که نخستين سوپرگروه ژاپن در سبک "G-sound" به حساب می آمد. و اما یک دهه دیگر نیز به طول انجامید تا نخستین گروه کاملاً راک ژاپنی در دهه 1970 با متون تماماً ژاپنی به راک پرداخت. آن گروه که سبک "Folk-rock" داشت، گروه "Happy End" بود. از آن زمان الی دو دهه بعد، حالا که دیگر شاخه های راک از موسیقی های عادی در ژاپن بشمار میرفت، بازهم به تدریج با الهام از هنرمندان غربی(نظیر David Bowy و The Blue Hearts) گروه های "Hard-rock" و "Thrash-metal"، و یا "Visual-kei" نظیر "X Japan" و "Southern All Stars" و "Luna Sea" و "B'z" و... تا دهه 90 به اين عرصه پيوستند.

  • (اعضاء گروه افسانه ای ویژوال-کِی X Japan | از چپ به راست؛ Sugizo / Heath / Toshi / Yoshiki / Hide / Pata / Taiji)

 

 توسعه سبک و شاخه ها    

(سبک های مورد بحث در این بخش؛ Psychedelic-rock / Doom-metal / Progressive-rock / Black Sabbath / Hard-rock / Heavy-metal / Folk-rock / Electronic rock / Techno-pop / Thrash-metal)

حال میتوان وارد هارد راک(Hard-rock) و یا هوي متال ژاپن(Heavy-metal) شد. اما لازم است ابتدا به روايتی از زندگی "Yuya Uchida" بپردازيم. اوچيدا در سن 17 سالگي به علت بازیگوشی و رفتن به اجراهای Group sounds و غیره از مدرسه اخراج شد و در سال 1957 فعاليت موسيقيايي غير حرفه اي خود را آغاز کرد. و بخاطر استعداد و مهارت بی نظیری که داشت، او درسال 1966 طی تور ژاپن گروه "the Beatles" توانست با "John Lennon"(يکي از اعضاء همين گروه) به اتفاق فراخوانده شدن وی بر روی استیج و دعوت به يک اجرای دونفره، وارد رابطه دوستانه صمیمی ای شود و يکسال بعد وقتي به لندن رفت، پس از ديدن اجرای "Jimi Hendrix" بيشتر تحت تاثير قرار گرفت و به ژاپن برگشت تا با الهاماتی که به او شده، صوتی نو را به عرصه موسیقی راک و بلوز در ژاپن ارائه دهد. اینگونه شد که گروه "Yuya Uchida & The Flowers" را به اتفاق چندی از دوستان خود تشکيل داد. سپس آنها يک آلبوم منتشر ساختند که عمدتاً شامل کاورهايي از سبک سايدليک-راک ميشد و سه سال بعد، ضمن عوض شدن اکثر عضوهای گروه(بجز درامر) نام گروه به "Flower Travellin' Band" تغيير کرد و این گروه جديد يک سال بعد با انتشار البوم جديدی به اسم "Anywhere" به کاور قطعاتی در سبک هاي "Heavy-metal" - "Progressive-rock"- و "Black Sabbath" از گروه های انگليسي زبان مثل "King Crimson" پرداخت. درهمان سال بود که پس از رهسپاری به کانادا، اولين آلبومهاي اورجينال خود را در سال 1971 تحت عنوان "Satori" و "Kirikyogen" منتشر ساختند که در همين سبک ها(به اضافه "Doom-metal") توليد شده بود. با شروع دهه 70 گروه هايي نظير اين، پس از Yuya uchida با سرمشق گرفتن از او شکل گرفتند که گرچه تا پايان دهه خيلي از آنها ازنظر ترتيب اعضاء کاملاً بي ثبات بودند و براحتی درهم می آميختند. اما از جمله مهمترینِ اين گروهان که از نخستین پیشتازان سبک "Heavy-metal" و "Hard-rock" و "Thrash" نیز در ژاپن بشمار میایند، ميتوان به "Bow Wow" و " 44 Magnum" و "Earthshaker" و "Loudness" و "Dead End" اشاره کرد، که با بسیاری از گروه های خارجي نظیر "Aerosmith" و "Kiss" همکاري داشتند و حتي آلبوم هاي آنان در جدولهاي انگلستان و آمريکا رتبه آور بودند و همواره در اوروپا و آمريکا مشغولِ تورگذاري. حقيقت اين است که ژاپن به يکی از موفقت ترين کشورها در اين مقوله؛ يعنی تولید آهنگ های سنگین نظیر موارد گفته شده و اجراهای زنده و تورگذاری ها در مقیاس جهانی بدل شده بود. بطوري که هرساله تعداد زيادي از فايلهاي صوتي از اجراهاي زنده در ژاپن به انتشار ميرسد و هرسال با استقبال بی همتا روبرو میشد. و همانطور که گفته شد، گروه "Happy End" نیز در همان دوران ها اولين بار به زبانی کاملاً ژاپنی در سبک "Folk rock" شروع به فعالیت کرده بود. که میتوان گفت آن دو (Yuya Uchida و گروه Happy End) به دو قطب موسیقی راک و متال ژاپن بدل شدند(این تا پیش از ظهور گروه افسانه ای X Japan بود که به یک سبک نوین دامن زد.). و اما پیش از رسیدن به مقوله "Visual-kei"، هنوز مقدماتی لازم است. در دهه 70 بود که ژاپن با سبک "Electronic-rock" آشنا شد و به اتفاق هنرمندانی نظير "Isao Tomita" در 1972 اولين البوم اين سبک به اسم "Electric Samurai" با استفاده از ترکيب سينث‌سايزر يا سازهاي برقي و با راک معاصر و پاپ منتشر شد. در اينجا "Inoue Yousui" با آلبوم پاپ و فولک-راک "Ice World" و "Osamu Kitajima" با آلبوم سيدليک-پراگرسيو-راک "Benzaiten" وارد عرصه راک الکترونيک شدند. و بعد تر درسالِ 1977 به همین منوال اولين گروه Techno-pop ژاپن پديد آمد به اسم "Yellow Magic Band" يا "Yellow Magic Orchestra". و در سال 1980 بود که گروه هايي نظير "Bomb fiction" و "Lizard" و "the Stalin" و "SS" و "the Star Club"(که ترانه هاي این یکی توسط گروه راک انگليسي "the Stranglers" تنظيم میشد) و گروه "Friction"(که گيتاريست آن قبل تر براي گروه آمريکايي "Teenage Jesus and the Jerks" گيتار ميزد) به همراه the Blue" Hearts" وارد عرصه پانک راک شدند. البته لازم به ذکر است زمينه چيني هاي کارگردان معروف "Sogo Ishii" که در عناوين خود از مضمونات پانک بهره ميگرفت(نظير "Burst City") يکي از دلايل گراييدن هرچه بيشترِ مردم و هنرمندان به اين سبک بود. همینطور در سال 1980 هنرمندانی نظير Boowy در ژاپن(اینبار بدون اینکه آن برخورد متوجه کنسرت هایشان شود) توانستند اين سبک را تاحدود زيادی رواج دهد.

  • (یکی از چهار اجرای بزرگ گروه Flower Travellin' Band در کانادا/انتاریو همراه با درخشش Yuya ochida و بیسیست ماهر این گروه Hideki Ishima سال 1971)

 

 نبض های نخست 𝖁𝖎𝖘𝖚𝖆𝖑-𝕶𝖊𝖎 و عناصر سازنده

(سبک های مورد بحث در این بخش؛ Alternative-rock / Progressive-rock / Glam-rock / Punk-rock / Heavy-metal / Gothic-rock / Electronic-rock / Visual-kei)

و بالاًخره در همان دهه(1980) بود که سبک زيرزمينی "Visual-Kei"(ویژوال-کِی) پديد آمد. گرچه امروزه برخی باور دارند که ویژوال-کِی یک سبک موسیقی نیست و بیشتر به یک استایل و سبک پوشش ظاهری منتهی میشود، زیرا گروه های این سبک که بیشتر بخاطر ويژگی بصری قابل تشخيص و تمایز بودند، از نظر عناصر موسیقیایی از "Progressive / Alternative-rock" و "Glam-rock" و "Punk-rock" و "Heavy-metal" الهام میگرفتند که همينطور شباهت زيادی به "Gothic-rock" داشتند و با اينحال اتفاق افتاده است که در برخی موارد اين دسته بندی در توصیف گروه هایی با صوتی همچون "Electronic" نیز بکار برده شود. اما براستی موضوع و معیاری[بجز استایل بصری که در ادامه به آن اشاره میشود] وجود دارد که این گروهان متنوع را که هر یک از نظر صوت با یکدیگر تفاوت داشته، به یک ویژگی مشترک رسانیده که بتوان تمام آنها را تحت یک دسته بندی و برچسب یعنی ویژوال-کِی تعریف کرد؟؛ به نقل از منتقدین و ستارگان فعال در همین گروهان، "Visual-Kei" چيزی فراتر از لزوماً اشکالی آشنایی از موسيقی(مثلاً متالو یا الکترونیک) و استايل ظاهری را به مخاطبين خود ارائه ميدهد، و درواقع نوعی "خرده‌فرهنگ" و "آزادي بيان/عمل" بشمار می آید - که حتی درواقع از لحاظ صوت و سبک آواز خواندن[برخلاف باور عموم] تفاوت های مهم و عمدتاً مشترکی با دیگر گروهان سبک های هم دوره خود داشته که میتوان براحتی آن ها را تشخیص و تمایز داده، و دسته بندی کرد. گرچه اینکار سخت است، اما اگر این مسئله درک شود که نقطه ی عطفی که هنرمندان ویژوال-کِی را "ویزوال-کِی" تعریف میکند، لزوماً در چیزی به متنوعی پوشش و یا صدای این گروهان نیست، براحتی قابل هضم میشود. یا به بیانی، ویژوال-کِی یک سبک همه جانبه و متنوع، با اینحال مجزا از دیگر سبک ها بشمار می آید؛ که چه از منظر بصری - و حتی آوایی(خوانندگی) - و خط فکری - منحصر بفرد می باشد.

  • (چاپ .196 مجله Shoxx در ماه June با تصویر RUKI [GAZETTE] خواننده محبوب ویژوال-کِی بر روی صفحه اصلی)

 

 واژه شناسی و خط فکری 𝖁𝖎𝖘𝖚𝖆𝖑-𝕶𝖊𝖎

به صرف واژه شناسی، عبارت "Visual-kei" دراصل از بخشی از یک جمله یا شعار از گروه افسانه ای "X Japan" به قلم بنيانگذار مجله Shoxx(اولین مجله اختصاصی ویژوال-کِی ژاپن) برگرفته شده که بر روی کاور جلد دومين آلبوم آنها تحت عنوان "Blue Blood"(محصول 1989) به چشم خورد. جمله کامل از این عبارت بود؛ «Psychedelic Violence Crime of Visual Shock» يا مختصر تر، «Visual and Hard Shock»؛ که به «تخلفات خشونت آميز سايکدليک ناشي از شوکِ بصري» اشاره داشت. مفهوم اين عبارت، به وايب(حس و حالات) و استايل چشمگير و ميخ کوب کننده گروه و آرمان هاي آنارشي و اقتدارگريزي آنان ناشي از خط فکری "سايدليک راک"(که در عناصر تشکيل دهنده اين سبک و صوت پيدا بوده) اشاره دارد. و همين خط فکری علت ممنوعیت و زيرزميني بودن فعالیت های این جنبش موسیقیایی را در سال های نخست ظهور آن به وضوح توجیه می سازد. [در اینجا منظور از آرمان های اقتدارگريزي سلب فرماندهی و تسلط دیگران/جامعه/فرهنگ بر زندگی و انتخابات شخصی می باشد]. طولي نکشيد که استقبال دیوانه کننده ای از صدا و مضمون قطعات این آلبوم(Blue Blood) شد، و به اتفاق وجه تبليغاتی و موردپسندی که جمله مندرج بر روی آن آلبوم به خود گرفته بود، از آن پس این جمله توسط مسؤلین آن مجله برای promote(تبلیغ) بر روی جلد تمام چاپ هایی که در آن خبر از انتشار کار گروهانی که با صوت و جلوه های بصری مشابه به "X Japan" فعال بوده به اختصار براي جذب مخاطب مندرج میشد. اولين بار که این جمله به اختصار و چاپ دوباره درآمد، بشکل «Visual and Hard Shock» بود. کمي بعد، بازهم به اختصار درآمد و بشکل «Visual Kei» ظاهر شد. و امروزه نیز به آن «V-kei» و یا «VK» میگویند(به ژاپنی "v系" - در اینجا "kei" یا ₍系₎ به منظور "استایل/سیستم" و "v" به اختصار از "بصری - Visual" میباشد). و از آنجايي که اين مجله نخستين مجله اي بود که بطور کامل گروه های اين سبکي را تحت پوشش قرار میداد، اينطور شد که رفته رفته، مردم گروهانی را که با استايل، فلسفه ای مشابه و اين عناصر سازنده به فعالیت میپرداختند را به همين شعار ميشناختند. از ديگر گروهانی که ميتوان گفت درکنار "X Japan" [به نحو کمرنگ تري] به اين جنبش و سبک دامن زدند، ميتوان به "D’erlanger"  و "Dead End" و "Color" اشاره داشت؛ که از هنرمنداني نظير "David Bowie" و گروه هاي "Kiss" و "Motley Crue" الهام مي گرفتند.

  • (تصویر جمعی از اعضاء گروه D’erlanger یکی از فعالان در صحنه ویژوال-کِی) 

 

جلوه های بصری در 𝖁𝖎𝖘𝖚𝖆𝖑-𝕶𝖊𝖎

از منظر ظاهر و پوشش(استايل بصری)، هنرمندان ویژوال-کِی با لايه های گوناگونی از میکاپ و مدل مو ها(برای مثال یک فرم رایج در دهه 80 که حاکی از مو های شعله مانند و قرمز رنگ میباشد) همراه ميشود که در مواردی نیز از بينش زيبايي‌شناسي با استايل "آندروجيني"(ترکيبی از پوشش های مردانه و زنانه صرف تحدید جذابیت و نمای برونی) دیده شده. اگرچه برخی از گروه ها[نظیر Anti-feminism و Girugämesh و...] نیز وجود داشته اند که درحالی که خود جزئی از این جنبش بشمار آمده، با اینحال به برخی از نمونه های حاد و افراطی از این نوع از پوشش ها(آندروجینی و بیش از حد زنانه) حمله برده و این موضوع را چیزی مجزا از خط فکری و استایل اصلی vk خواندند. البته به این جبهه گیری های خفیف تاحدی میتوان حق داد، زیرا اگرچه که گفته شد "آزادی و حق انتخاب فردی" یکی از اساس خط فکری vk بوده، اما با این وجود امروزه به علت رواج "فن سرویس" ها و از این قبیل حواشی، مفهوم این آزادی و اقتدارگریزی به کلی تحریف گشته(به نوعی ابزار صرف تبلیغ و جذب مخاطب به وسیله نمود های جنسی تغییر پیدا کرده). و موضوع مهم دیگر اینکه بسیاری استایل vk را با Glam-rock مقایسه می کنند، زیرا در این سبک که اصالتاً از انگلستان سرچشمه میگیرد نیز میکاپ هایی تقریباً مشابه در vk انجام می شود، از این روی برخی حتی vk را یک نسخه تقلید شده از روی آن می دانند.

اینها درحالیست که نقل مهمی از یوشیکی(لیدر گروه X Japan) در این رابط چنین حکایت دارد؛ 

❞مهم نیست که تا چه حد [ارتیست های glamrock] پر زرق و برق و "بصری" بنظر می رسند، آنها هنوز "راک" تلقی می شوند و نه "ویژوال".❝

  • (اجرای مشترک Yoshiki بعنوان پیانیست به همراه Marilyn Manson در نقش وکال در هفته دوم Coachella 2018)

  • (استایل جذاب گروه ویژوال-کِی جوان LANTANA که در سال 2015 با چهار عضو تشکیل شد.)

 

 سبک آواز در 𝖁𝖎𝖘𝖚𝖆𝖑-𝕶𝖊𝖎

اگر به نوع آواز عمده خوانندگان سبک ویژوال-کِی دقت شود، و این جمله آشنا در حرفه خوانندگی که «فرد بایستی با صدای اصلی خود آواز بخواند و حنجره را دستخوش "تقلید" و یا "تغییرصدا" و "اغراق" نکند»؛ شاید بنظر رسد آوازی که از خوانندگان vk شنیده میشود دقیقاً نوع خاص و عجیبی از همین "اغراق/تغییرصدا/تقلید" ها می باشد. در این مورد بیشتر گفته میشود، اما پیش از آن لازم است روشن شود صدای آواز خواندن هیچکس درواقع "صدای معمول و طبیعی" او بشمار نمیاید، و هر نوع آوازی نهایتاً حنجره و برون-آمد صدا را از گلو دستخوش تغییرات اساسی ای میکند که آن را با عادی حرف زدن و صدای معمول فرد متمایز میسازد - این مسئله حتی درمورد گویندگی/دوبله(شغل و حرفه این جانب) نیز تاحدودی شناخته شده و ملموس است. بدین ترتیب اگر کسی به گونه ای هنرمندانه فرایند «تغییر/تقلیدصدا» را فراگیرد که روی مخاطب اثر بگذارد، این میتوان براستی نوعی فعالیت هنری بشمار بیاید تا یک تقلید یا اغراق ناچیز. و کسانی که آواز در این سبک را چنین تقلید/اغراق آمیز و عجیب تلقی میکنند، قطعاً به علت عدم عادت و مشاهده شنیداری کافی نسبت به صوت آن چنین حسی را پیدا کرده اند که با تإمل و شنیدن بیشتر بی تردید رفع میگردد. زیرا از آن گذشته، در اینجا چیزی که به علت عدم آشنایی و به اشتباه «تقلید/تغییرصدا/اغراق» شناخته میشود، درواقع پیرو از تکنیک ها و مدل خاصی از آواز می باشد که این مسئله(تکنیکی/اصولی بودن آن) بخوبی شباهت و اشتراکات آوازخوانی خوانندگان vk را نیز توجیه میسازد(که برخی آن را تقلید از یکدیگر می نامند)؛ این تکنیک ها عبارت اند از "glissandos" و یا تشدید "enunciation" و اجرای تکنیک های مربوط به تنفس یا به عبارتی "فسه خوانی" به هنگام بیان که تمامی اینها درصدد تاًکید بر روی "ابرازات احساسی"(emotional expression - که در سبک غربی emo نیز پیداست) بدین شکل چینش میگردند(معمولاً در حالتی بنظر اغراق آمیز که لحنی گریان و بغض یا گلوگیر را برساند) که معمولاً با تکنیک های مختلف screaming و داد و فریاد نیز همراه میشود. از نکات قوت این شیوه آواز میتوان به این اشاره کرد که مخاطب را از لحاظ احساسی و روانی با متن و مضمون که معمولاً مسئله ای ژرف و مفهومی میباشد، همراه ساخته و کمک به درک بهتر آن مفهوم و یا طیف های احساسات جاری در ترانه میکند.

  • (تصویر Kyo وکالیست گروه Dir En Grey درحال اجرا که یک گروه ویژوال-کِی و متال می باشد.)

 

 اوج و افول تاریخچه 𝖁𝖎𝖘𝖚𝖆𝖑-𝕶𝖊𝖎

با ورود به دهه 90 و کسب محبوبی هرچه بیشتر از طریق انتشار بيشتر سينگل ها و آلبوم هاي اين گروهان، سبکِ ويژوال-کی و جی راک و مخلفات این دو بيش از پيش بر عرصه و بازار موسیقی ژاپن تسلط پيدا کرده بودند. چنانچه اولين گروه راک در "Tokyo Dome"(يکي از مهم ترين مکان هاي فرهنگی/هنری/ورزشی در ژاپن که مسابقات و نمايشات مهم در آن اجرا ميشود و 55 هزار صندلی را در خود جای می دهد) به اسم "Buck-Tick" رهیافت. که از فعالان سبک ويژوال-کي نيز شناخته ميشود. نزديک شدن به آغازِ اين دهه همينطور مصادف بود با دوران اوج "X Japan" افسانه ای که آلبوم آغاز کار خود را تحت عنوان "Blue Blood" درسالِ 1989 منتشر ساخته بود و توانستن 712 هزار نسخه از آن را به فروش برساند. دوسال بعد يعني درسال 1991 آلبوم ديگري از آنان تحت عنوان "Jealousy" به سقف فروش 1 ميليون نسخه رسيد و در سال هاي بعد حتی به بازارِ آمريکا نيز به طريق بستن قراردادی با ليبل "Atlantic" ورود کرد(هرچند در آنجا به اندازه ژاپن موفقيتی کسب نکردند). اما مهمترین اتفاق اين دهه، تاسیس دو ليبل محور و اصلی بود که برای اولین بار در راستای ضبط و انتشار ترانه های ويژوال-کی به فعاليت پرداخت. یکی از این دو  توسط خواننده گروهِ "Color" جناب هيروشی تاسیس گشته بود که "Free-Will" نام داشت، و دیگری نیز توسط و درامر و لیدر گروه "X Japan" جناب يوشيکی که "Extasy Records" نامگذاری شد. در آن برهه این دو فرد با این اقدام کمک بزرگی را به مطرح تر شدن اين سبک ها کردند، زیرا به اتفاق تاسیس همین دو لیبل، گروهانی نظير "Luna Sea" و "Glay" توانستند شروع به فعالیت کنند که بعده ها ميليون ها فروش را در سطح جهانی دامن زدند(گروه "Glay" درآينده توانست به يکی از پرفروش ترين گروه هاي ژاپن بدل شود که توسط ليبلِ "Extasy Records" کار خود را به پيش ميبرد).

  • (تصویر فضای داخلی Tokyo dome با 55,000 صندلی - بیست و پنجمین سالگرد تاسیس گروه L'Arc~en~Ciel)

با نزدیک شدن به اواسط انتهای اين دهه(90)، گروه هايي نظير "L'Arc~en~Ciel" با مجموع فروش 40 ميليون در آینده، و "Malice Mizer" (با فروشی کمتر) تازه شروع به کار کرده بودند که توجه ها را به سمت خود جلب کردند. با اتمام این دهه، قدرت تشخیص یک گروه vk نیز دشوار تر گشت و تعدادی از هنرمندان این سبک تصمیم گرفتند تنوع دهند و وارد سبک های معمول تری شوند. برای مثال گروهانی مثل "Buck-tick" و "L'Arc~en~Ciel" و "Miyavi" از تنوع طلب ترین ها بودند که در ابتدای فعالیت های خود شاید با تردید کمتری می توانست آنها را ویژوال-کی شمرد، اما بعدتر به وضوح تعلق خود را به ژانر و یا دسته بندی خاصی مثل "لزوماً راک" و یا "لزوماً پانک" و یا "لزوماً ویژوال-کِی" رد کردند. به گفته "Hyde"(خواننده اصلی گروه "L'Arc~en~Ciel" که به فعالیت باشکوه منفرد موسیقیایی خود نیز دامن زد و درکنار "Gackt"₍خواننده Malice Mizer₎ به یکی از دو چهره برترین راک استار های ژاپن بدل شد؛ او فعالیت های خود را بیشتر در زمینه راک میداند تا ویژوال - و تغییرات متنوع بصری و صوتی گروه خود را چنین توضیح میدهد که؛

❞از همان ابتدا بخاطر آزادی عمل گروهمان را اینگونه تحت واژه فرانسوی "رنگین کمان(L'Arc-en-Ciel)" نامگذاری کردیم❝

اما علاقه فردی آنها به لیبل نخوردن این موضوع را رد نمی کند که آنها از لحاظ بصری و یا صوت و آواز الهامات زیادی از این سبک گرفته اند. در حدی که دسته کم در آغاز مانند همان گروهان بنظر می رسیدند. این مسئله درمورد "Buck-Tick" نیز صدق میکند که نام گروه به معنی "فشفشه" یا (یک آتش بازی در عرصه موسیقی) منظور گردیده. به بیانی رفتار غافلگیرکننده و متفرق ترقه های فشفشه به خوبی علت تفاوت ساخت و سبک و جلوه بصری هر ترانه از این گروه را توضیح میدهد. از "gothic" گرفته - تا "industrial" و "electro" و "dark-wave"(که ترکیبی از "post-punk" و "new-wave" است) - و حتی موسیقی پاپ! اما با این وجود گروهان موفق متعددی هم نظير "Penicillin" و "Pierrot" و "Fanatic Crisis" و "Dir en grey" شکل گرفتند که از لحاظ دسته بندی، لااقل می توانست آنها را راحت تر با واژه "ویژوال-کِی" تعریف کرد. و اما اواخر دهه 90 دوران تاريکی براي کل ويژوال-کِي بشمار ميرفت؛ زیرا درسال 1997 گروهِ "Luna Sea" که گروه پرطرفداری در این سبک بود موقتاً فعاليت خود را متوقف کرد و بعد از آن گروه "X Japan" که بنيانگزار اين سبک بشمار ميرفت نيز بنا به دلایلی مفصل به کار خود پايان داد. این اتفاق نزدیک بود به زمانی که گیتاریست محبوب اين گروه يعنی "Hide" در سن 34 سالگی فوت کرد(به علت انجام یک تمرین برای رفع گرفتگی عضلات گردن با حوله احتمالاً در حالت مستی، و یا خودکشی.) و درامر گروه "Malice Mizer" آقای "Kami" نيز پس از خروج "Gackt" خواننده اصلي اين گروه و ديسبند شدن آن، در خواب به علت نوعی خونریزی مغزی درسن 27 سالگي فوت کرد.

  • (تصویر Hide به همراه Mayuko - دختر بچه ای از طرفداران X Japan کهاز نوعی بیماری ناعلاج رنج می برده و Hide در قید حیات خود به او یاری می رساند.)

  • (تصویر Kami عضو گروه محبوب Malice Mizer خارج از استیج که در سن 27 سالگی دار فانی را وداع گفت.)

اگرچه که بعده ها "Gackt" توانست بطور انفرادی آينده خوبی را در زمينه موسيقی براي خود رقم زند، اما از این محبوبیت نیز پس از شایعاتی درمورد تعرض جنسی تاحد زیادی کاسته شد[که به رای دادگاه و تحقیقات بنده بیشتر نوعی اخاذی بنظر می آمده.] - از طرفی دیگر موارد دیگری نظیر پول پرست بودن و یا ناچیز انگاشتن ماجرای فوت "Kami" از جانب "Gackt"، مسائل را برای طرفداران پیچیده تر کرد که منجر حواشی و دیدگاه های منفی بیشتری درمورد او شد. در همان سال ها بود که جناب McClure(از بيلبورد ژاپن) در يک مطلب در اين سايت و در واکنش به ماجرای فوت "Hide" و ديسبند شدن گروه "X Japan" بیان داشت؛

❞ديسبند شدن این گروه بعنوان يکی از بنيانگذاران و پیشتازان اصلی ویژوال-کِی، دیگر شانسی برای بقای این سبک باقی نمیگذارد... ممکن است نسل بعدی این سبک فرض کنند که اينک مشعل اين سبک به دستان آنها سپرده شده و میتوانند راه را ادامه دهند، اما اين خیال بدون وجود "X Japan" در کناری ممکن نيست. زیرا اين گروه با قدرتمند ترين ليبل ویژوال-کِی به تمام گروه های جديد در اين سبک ياری ميرسانده و اينک با منحل شدن آن، گروه های جدید ويژوال-کِی نيز به تنهايی قادر نخواهند بود از پس هزينه های ضبط و تبليغات بر بیایند. همينطور با خارج شدن "X Japan" از صحنه، اکثر طرفدارهای سبک نیز مایوس شده و کمپانی های حمايت کننده نيز به یاری رساندن هنرمندان این سبک پايان ميدهند. و بدين صورت گروه ها باری ديگر بيش از پيش به فعاليت زيرزمينی، که کم کم داشت به جنبشی عادی و عامه پسند بدل ميشد، روي مياورند و سرکشی ميکنند، اما با این فرق که اینبار دیگر عام توجهی به آنها بخرج نميدهد.❝

و این نیز تاحدودی شد. با شروع سال 2000 تا یک دهه آينده، گروه های اين سبک تنها به واسته "Live House" های کوچک میتوانستند خود را بروز دهند و آن هم به کمک ليبل "Free-Will" میسر شد، که پس از منحل شدن "Extras" برخلاف گمانه زنی های بالا هنوز باقی مانده بود. اما هيچ مدیریت و محوريت مشخصی هم نداشت! گاهی گروهان ویژوال-کِی را پروموت(تبلیغ و رواج) میداد، و گاهی هِوی متال. با تمام اینها گروهانی توانستند در خارج از کشور و بين-الملل توجه افراد زيادی را به خود جلب کنند. گروه هايي نظير "Dir en grey" و "The Gazette" و "Alice Nine" و "Girugamesh" درکنار گروهان اندکی که از دوره های قبل باقی مانده بودند(که البته بیشتر آنها به راک معمولی گراییده بودن) توانستند در خارج از کشور مثل لس آنجلس و تايوان و سنگاپور خود را بروز دهند و با تور های فراوان به چهره های موسیقی بين-المللی ویژوال-کِی ژاپن بدل شوند. همينطور در اواسط اين دهه دوباره گروه "X Japan" به روی کار آمد و بدين گونه اين سبک تاحدودي از منسوخ شدن حفظ نگهداشته شد. اما تعدادی هنوز معتقدند که «برخلاف جی-راک و متال، تاریخچه ویژوال-کِی هرچه به جلو رفت ناکام تر شد و ویژوال-کِی دیگر منسوخ است». این درحالیست که با اینحال هنوز گروه های بسیاری در عرصه هستند که این سبک را زنده نگه داشته و حتی در تلویزیون و رسانات و اینترنت بطور عمده مشغول تبلیغات هستند. امروزه(2021) بقدر کافی سخن از ویژوال-کِی زده میشود، و حتی در یک دهه پیش(2010) که اوضاع برای ویژوال-کِی مایوس کننده تر بود نیز حتی یک گروه کره ای تحت عنوان "Madmans Esprit" براساس این سبک تشکیل شد که درکنار چندی گروه آمریکایی و انگلیسی دیگر همواره به فعالیت میپردازند و این نبض سبک ویژوال-کِی را در وسع جهانی متداعی می کند. پس در پاسخ به این گفته که «ویژوال-کِی دیگر مُرده است» باید گفت؛ هرچند در برخی مواضع مثل تعداد فروش ها به نسبت دهه های پیش - دور شدن گروه ها از این جنبش - و از دست دادن بزرگان خود - بنظر اینطوره، اما اگر این گفته در مقیاس کل زده شود کاملاً غلط است.

  • (تصویر گروهی اعضاء Girugamesh که در آمریکا و اوروپا تور های موفقی را درکنار گروهانی نظیر The Gazette رقم زد.)

 

 پدیداری سبک های زیرشاخه

(سبک های مورد بحث در این بخش؛ punk / Eroguro-Kei / Angura-kei / Ouji-kei / Kodona-kei / Oshare-kei)

درسال 1990 اولین سبک زيرشاخه از ویژوال-کِی در شهر ناگویا در ژاپن شکل گرفت که بيشتر بجای جلوه هاي بصری و میکاپ بر روی کارکرد آواز و صوت درصدد خلق یک آوای بهتر تمرکز داشت. و اما از لحاظ مضمون، محتوا و اندک نمود های بصری، بسيار تاريک و عميق تر از ویژوال-کِی اصلی عمل میکرد و بيشتر به سبک پانک غرب، به ويژه انگلستان تمايل داشت. از فعالان اين سبک ميتوان به "Deathgaze" و ".Lynch" و "Silver~Rose" و "Laputa" و "Fanatic Crisis" و "Kuroyume" اشاره کرد - که اگرچه، باوجود سبک های پرطرفدار تری نظیر ویژوال-کِی و جی-راک کمتر ديده ميشدند. اما با اينحال دو گروه در این سبک(.Deathgaze / Lynch) توانستند با تلاش و کوشش بعده ها به موفقيت های فراوانی دست پيدا کنند. همينطور سبک "Eroguro-Kei" در همین دهه بود که پديدار شد که همانطور که از نامش ميتوان حدس زد، که از لحاظ پوشش و روي مضمونات اروتيکيسم، و جنسی و دلهره آور و از اين قبيل مسائل غيرمعمول تمرکز داشت. گرچه ايده ابداء اين سبک به دهه ها و حتی صده ها پيش بازمیگردد، یعنی ادبيات و هنرهاي ژاپني؛ که قسمت قابل توجهي از آن حول محور جنسی و اروتيکِ خشونت آميز و مضمونات نامبرده شده بوده اند. درواقع زنده شدن دوباره اين موضوع که برخی آن را هنر، و برخی جنون مينامند، در ژاپن پس از جنگ جهانی دوم به وسيله ارت مانگا و يا کميک های ژاپنی درکنار موسيقی رخ داد، که قسمت مهمي از آن در صنعت موسيقي، تحت عنوان سبک "Eroguro-kei" ارائه شد. مصداق اين موارد بعده ها حتي در سينما، تئاترها و غيره نیز انعکاس یافت. از ديگر زيرشاخه های ویژوال-کِی میتوان به "Angura-kei" اشاره کرد که ازنظر بصری با لباس های سنتی ژاپنی نظير کيمونو و يا يونيفورم های قدیمی و مختلف همراه بود. که صد البته گاهی ساز و صدا ها نیز در این استایل های گوناگون برای ایجاد یکنواختی تغییر می کردند؛ برای مثال در سبک مذکور از ساز های سنتی(درکنار لباس کیمونو و صوت سنگین) استفاده میشد. يا "Ouji-kei" و "Kodona-kei" که با استايلِ پرَنسس و يا شاهزاده ظاهر ميشدن و از لحاظ صوت هم روشن، و هم تاریک میتوانسته باشند. بنابرین این گفته که "ویژوال-کِی فقط به نوع پوشش منتهی میشود"؛ حتی در زیرشاخه های ویژوال-کِی هم یکسان نیست، زیرا صدا نیز تاحدودی تغییر میکند. در آن دوران ها سبک دیگری به اسم "Oshare-kei" نیز پديد آمد که با حالاتی بيشتر بمانند پاپ-راک پا به عرصه گذاشت؛ با لباس های رنگی-رنگی و متنوع یا به عبارتی "Kawaii"(ناز). در این سبک هنرمندان با آويزهای انيمه ای و کارتونی به همراه جواهرات و زيورآلات پر زرق و برق و مدل مو های خيلی متنوع و خوش رنگ ظاهر ميشدند. گرچه برخلاف تصور بجای چند لايه آرايش غليظ، معمولاً تنها از يک لايه روشن از آرايش استفاده ميکردند. که صد البته، ریتم و ملودی شاد تر و بامزه تری هم داشت و گاهاً در آن از صداها و افکت های الکترونیکی بکار گرفته میشد. از پيشتازان اين سبک زیرشاخه ميتوان به "Baroque" و "Kra" و "Charlotte" و "An Cafe" و شاید "SuG" اشاره کرد.

توجه: شاید بتوان یک گروه را تحت برچسب کلی "Visual-Kei" توصیف کرد، اما درباره سبک های زیرشاخه اینکار دشوار تر است؛ زیرا معمولاً گروهان در زیرشاخه های "Visual-Kei" یک استایل را حفظ ننموده و تنها در "دوره" هایی بخصوص برای مثال یک بند Oshare-kei بوده و بعده ها تغییر بلامانع است.

  • (گروه Inugami Circus-dan - یک گروه Angura-Kei)

  • (گروه Versailles - یک گروه Kodona-Kei / Ouji-Kei)

  • (گروه An Caffe - یک گروه Oshare-Kei که سبک خود را "Dance-Rock" به شیوه فشن محله Harujuku نیز تعریف می کنند.)

  • (گروه Kuroyume که درکنار گروه silver-rose از بزرگان Nagoya-kei بوده اند که آثارشان مضمون تاریک و خشونت آمیزی داشت.)

  • (گروه UNSRAW - یک گروه Eroguro-Kei)

 

 شاخه های فرعی و حواشی

درحال حاضر بسياری بدین باورند که گروه های vk باوجود اينکه زيرشاخه های متفاوتي پيدا کرده اند، اما همچنان عيناً از يکديگر تقليد کرده و بيشتر روی مسائل ظاهري وقت ميگذارند تا موسیقی. و اکثر آنها مشابه به يکديگر شده اند. شاید این یکی از علت هایی نیز باشد که رفته رفته ویژوال-کِی را پس از ورود به قرن 20 ام مایوس کننده تر کرد. برخی نیز میگویند شايد هم اين تشابه ناشی از این میباشد که ويژوال-کِی چيز جديدی برای ارائه ندارد و بسيار تکراري شده است! برای مثال "Sugizo" که در هر دو گروه "X Japan" و "Luna Sea" به فعالیت درخشانی می پرداخته، در تصدیق اين گفته افزوده؛

❞آنها قادر نيستند يک صدای مناسب و خوب توليد کنند و سبک ما(ویژوال-کِی) لزوماً براشون يک سرگرميه. من نميتوانم در موزيکشان روحي احساس کنم.❝

و همينطور از گروه "Dir En Grey" جناب "Toshiya" گفته است؛

❞ما اوايل با کلی ميک-آپ و ظاهری خفن بر روی استيج ظاهر ميشديم و خب مردم هم فکر ميکردند این چیز باحالی میباشد، اما بياييد صادق باشيم.. الان ديگه اصلاً از این خبرا نیست!(خنده). منظورم اينه که الان ديگه اين نوع از ظاهرآرايی ها تکراری و لوس شده اند.❝

و "Kenzi" نیز از گروه "Kamaitachi" چنین بیان داشته؛

❞پيشتر ما سعي داشتيم همه چيز رو به يک روش جديد امتحان کنيم تا سبکمون رو گسترش بديم. اما الان، همگي دارن فقط با الگوبرداري از روي همان قديمی ها، کارشون رو به پیش میبرند.❝

  • (ویولنسل نوازی Sugizo - گیتاریست و عضو مستعد گروهان X Japan و Luna Sea - از بزرگان سبک و جنبش Visual-Kei)

 

 ادامه تاریخچه 𝕵-𝖗𝖔𝖈𝖐 و دیگر سبک ها

(سبک های مورد بحث در این بخش؛ Kawaii-metal / EDM / Dream-pop / Synth-pop / Shoegazing / Black-metal)

اينک که از اندراحوالات تاریخچه ویژوال-کِی گفتیم، کمی از آن فاصله ميگيريم و باز برميگرديم به مقوله جی-راک. گرچه سخت است اين دو را در عمل آنقدرها هم از يکديگر جدا و بی تاثیر شمرد... در دهه 90 عرصه راک ژاپن، گروه هایی نظير "B'z" و "Mr. Children" و "Glay" و "Spitz" و "L'Arc-en-Ciel" و "Judy and Mary" و "Asian Kung–Fu Generation" و "the Yellow Monkey" توانستند فروش های بسياری را کسب کنند و سود اين صنعت را به اوج خود برسانند. و اما موفقترين گروهی که طی اين دهه به اوج رسيد "B'z" و "Glay" بودند که اولی با شروع اين دهه و گذر زمان توانست با 100 ميليون فروش همراه شود و به يکی از پرفروشترين گروه های ژاپن بدل شود. این گروه حتی در خارج از کشور هم محبوبيت فراواني کسب کرد؛ بطوری که اين گروه به اولين گروه از سراسر آسيا بدل شد که بعنوان مهمان افتخاری در "RockWalk" معروف هاليوود حضور پيدا کرد و جای دست خودشان را در آنجا قالب گرفتند. اما با نزديک شده به سال 2000، و تحدید تعداد آثاری که صنعت "انيمه" منتشر کرد، قطعاً تمام اين عناوين به موسيقی های متن و تم های تيتراژ فراوانی احتياج داشتند؛ و بدين گونه شد که همراه با اوج گرفتن صنعت انيمه و آغاز صادرات و محبوبيت انيمه در خارج از کشور، صنعت موسيقي ژاپن و به پشتوانه آن، موسیقی راک ژاپنی نيز جهانی تر شد. و از آنجایی که تعداد قابل توجهی از اين عناوين ژانرهای اکشن و یا پر خروش را شامل مي شدند، از بازار انتظار موسیقی های پر خروش تری نیز را نسبت به پاپ و دیگر ژانر ها داشتند. در این دوره بود که سبک راک بيشتر از هر زمان سودآور بود. و اینطوری سرمایه گذاری ها روی گروهان پاپ-راک و تماماً راک بیشتر شد که به پشتوانه آن فستيوال های متنوع راک نيز بشدت در ژاپن رونق یافتند که هرساله جمعيت یبشتری را مجذوب راک ژاپن کردند. از این فستیوال ها میتوان به "Rising Sun Rock Festival"، يا "Summer Sonic Festival"، و يا "Rock-in-Japan" و غیره اشاره کرد. با اين حساب ميتوان گفت آن دوران برای موسيقي راک پرتاب به اوج بود! در همین حوالی بود که گروه هایی نظير "ONE OK ROCK" و "Bump of Chicken" و "Radwimps" و "Uverworld" و تقريباً اکثرِ گروه هایی که صوتی شبیه صوت راک را دارا بودند بسيار معروف و پربازده گشتند و توانستند کیفیت موزیک خود را نیز بالا ببرند و تور های جهانی بیشتری برگزار کنند. گروه "ONE OK ROCK" یک نمونه اصیل از راک ژاپنی بود که به همین اتفاق نه تنها در ژاپن، بلکه توانست در سطح جهانی به يکي از شناخته شده ترين گروه های جی-راک بدل شود و تنديس نمادين افتخار راک اند رول کلاسيک جهان را در سال 2016 با سربلندی کسب کند. همينطور جوايز "Rock Sound" را که تا به اون موقع اين افتخار بیشتر نصيب گروه های غربی ای نظير "Linkin Park" شده بود و اين نشان ميدهد که اين گروه از ژاپن تا چه حد توانست با هم-سبک های جهانی اش همسری کند و حتی به بيانی از برخی از آنان پيشی نيز بگيرد. همينطور جوايز "Alternative Press Music Awards" را درسال های 2016 و 2017 از آن این گروه شدند که بخوبی نشان ميدهد اين گروه در چه جایگاهی قرارگرفت. این گروه حتی با "Linkin Park" در يک کنسرت حضور پيدا کرد و با گروهان و هنرمندانی نظیر "Five Seconds of Summer" و "Avril Lavigne" در ترانه های خود همکاري داشته است. اين گروه بتازگی حتی با "Ed Sheeran" از سبک پاپ نيز در يک کنسرت همخوانی داشته است و اعتبار و افتخار همکاري هايش صرفاً در زمينه راک خلاصه نميشود. در همین حوالی گروه های "Noise Rock" ژاپن نيز نظير "Boredoms" و "Melt Banana" و "stoner rock" شروع به فعاليت کردند. همينطور گروه های تمام-دختر راک شروع به تشکيل شدند که برای نامبردن برخی از آنان ميتوان به "Scandal" و "Zone" و "Chatmonchy" اشاره کرد که گروهِ اول(Scandal) که درسال 2006 تشکيل شد توانست حدود 55 هزار نسخه فروش کند و در آینده طی برگزاری چندين تور در خارج موفق شد که نام و موزيک خود را تاحدود قابل توجهی به گوش جهانيان برساند. این گروه در سال 2018 ليبل شخصي خود را تحت عنوان "her" بنيانگذاري کرد. با فرارسيدن سال 2010 نیز گروه هایی نظير "flumpool" و "Gesu no Kiwami Otome" و "Sekai no Owari" و "Alexandros" ظهور کردند اما با صوتی متفاوت تر. سبک مورد استفاده اين گروهان درواقع ترکيبی از پاپ و ايندای-راک و پراگرسيو بود و بعضن گروه هایی که طی اين دهه ظهور کردند از عناصر Jazz و اکسپريمنتال نيز در آهنگ هاي خود درحالي که به جی-پاپ نيز تمايل سوغ داشتند استفاده ميکردند. در همین حوالی(پس از 2010) گروه "L'Arc~en~Ciel" که از ویژوال-کِی دورتر شده بود، همچنان در صحنه در سبک های متنوع حضور پر رنگی داشت و به فعاليت مي پرداخت با اين تفاوت که دیگر به آمريکا وارد شده بود و سعي داشت در خارج از کشور موسيقی خود را به گوش دیگران نیز برسانند.

  • (گروه دونفره B'z در Rockwall هالیوود)

هنرمند "Miyavi" مصداق مثال زدنی این حرکت بود که پیش تر در سبک ویژوال-کِی به فعاليت ميپرداخته، اما بعدتر به راک معمولی گراییده و دو تور جهانی خود را درطی سال های 2008 و به بعد آغاز کرد و اکثر وسعت جهان را با شعار پر غرور "This Iz The Japanese Kabuki Rock" پوشش داد. يا به عبارتي؛ «اين نمايشِ کابوکي راک ژاپن است». جایگاه فرمانروایی وی در موسيقی ژاپن و جهان غیرقابل دستیابی بود و به یکی از موفق ترين تور گذار های خارج از کشور ژاپن بدل شد؛ بطوری که بعد از آن تا سال 2015 میاوی تقريباً 250 کنسرت را در 30 کشور مختلف به اجرا درآورد. و اما در صحنه راک و متال خانم ها نيز به سوای گروه "Scandal" که گفته شد، بيکار ننشستند و افتخار آفرینی آنها به هر زمینه ای در عرصه موسیقی منتهی شد. حتی موسیقی های سنگین و هِوی متال. از این گروهان و هنرمندان میتوان به "Aldious" و "Cyntia" اشاره کرد که توانستند در جدولهاي "Oricon" ژاپن و غيره بخوبی خود را نشان دهند. اما موفق ترين و در عين حال جوان ترين گروه متال دخترانه ژاپن که در دنيای غرب نيز بسیار شناخته شده است؛ گروهی نیست جز گروه "Baby Metal" که سبک جديدی را در عرصه راک و متال آفريد. یعنی سبک "Kawaii-metal" که از از اجرا کنندگانی "ناز" و "کاوايي" برخوردار است، درحالی که از نظر آوایی در هوی متال و جي-پاپ و موسيقي رقص الکترونيک(به اختصار EDM) تعریف میشود. که بخاطر تضاد آشکار ميان عناصر موسيقيایی سنگين و خشن خود با اجرا کنندگان ناز و تو دل برو، این سبک توسط برخی نامتعارف و غيرعادی خوانده شد. به نقل از یک منتقد؛

❞پدیداری این سبک حاصل درهم آمیزی ظواهری شیرین و تو دل برو با چیزی به ترشی متال بوده است که منجر به چیز غیرمعمولی شده.❝

و فردی دیگر که کمی تند افزوده؛

❞ضرب و صدای خشن اینسترومنتال درکنار دختر بچه هایی پر سروصدا که درمورد آدامس جویدن و یا شکلات جیغ جیغ می کنند.❝

اما با تمام اين اوصاف و نظرات منفی و گاهی تند منتقدين، يکی از آلبوم های اين گروه در جدول فروش های انگلستان پس از تور آنها در این کشور به رتبه 15ام رسید که تا آن زمان هيچ گروه ژاپني اي موفق به کسب اين رتبه(در انگلستان) نشده بود. همينطور يکی از موزيک ويدئوهای آنان تحت عنوان "!!Gimme Chocolate" در يوتيوب وايرال گشت. آنان حتی در يکی از کنسرت های تور "ArtRave: The Artpop Ball" از "Lady Gaga" شرکت داشته و اجرا کردند. گروه "Baby Metal"حتي با "Joakim Broden"(خواننده متال) همکاري داشته و بتازگي در ترانه "Kingslayer" نيز با گروه معروف "Bring Me The Horizon" همخواني کردند. اين گروه يکبار در برنامه بسيار محبوب آمريکايي "The Late Show with Stephen Colbert" در تلويزيون آمريکا نيز حضور پيدا کرد و ترانه "!!Gimme Chocolate" را اجرا کرد. در ان طرف ماجرا، گروه "Band-Maid" را نیز داریم که يکی ديگر از گروهان دخترانه راک و متالی بشمار میاید که درطی آن دوران به فعالیت های موسیقیایی خود آغاز و رونق بخشيد و با استايل و لباس هاي خدمتکاری، به اين عرصه پرداخت. علت اين ترکيب اين بوده است که يکی از اعضاء اين گروه که تشکيل دهنده گروه نيز بشمار ميايد، درگذشته در منطقه آکيهابارای ژاپن در يک کافه مشغول به کار بوده است، و بنابرين اين ايده به سرش زد که با لباس هاي خدمتکاری به موسیقی راک بپردازند. آنان نیز همانند گروهان قبلی در آمریکا و غرب به محبوبيت زیادی رسيدند. همينطور گروه "Lovebites" که درسال 2018 کار خود را آغاز و برنده جايزه "Metal Hammer Golden Gods" شد. همينطور اين گروه اولين گروه راک دخترانة ژاپنی ای بود که در فستيوال های "Wacken" آلمان حضور پيدا کرد. این دوران ها مصادف بود با شروع فعاليت گروه "Supercar" به رهبری "Koji Nakamura"(که برخي آن را پايه گذار راک اينداي ژاپن و هموارساز ظهور گروهان نسل بعد ميدانند). اين گروه راک-آلترنيتيو را با موسيقی الکترونيک اجرا ميکرد و صوت آن در سبک های "Dream-pop" و "Shoegazing" و "synth-pop" نيز تعریف ميشد. دو دهه قبل تر(حوالی دهه 90) سبک "اکستريم متال" که بطور زيرزميني پي گرفته شد، با ظهور گروه هایی نظیر "United" همراه شد که از عناصر "دث متال" نيز بهره ميگرفت. همینطور گروه "Outrage" در سبک و صوتی مشابه. از گروه "Sabbat" نیز بعنوان اولين گروهِ "black-metal" ژاپن نامبرده ميشود. که عمدتاً فعاليت اين گروه ها، به تورگذاري و شرکت در کنسرت هاي خارج از کشور منتهی ميشد. همينطور در سبک "Doom metal" ميتوان از "Church of Misery" و "Boris" نام برد که هردوی آنان نيز ازنظر حيطه فعاليت به خارج از کشور تمايل بيشتري داشتند، احتمالاً بخاطر ممنوعیت اینجور سبک ها. زیرا این سبک ها دیر تر از سایر سبک ها مورد قبول دولت و فرهنگ ژاپن واقع شد.

  • (Miyavi Ishihara)

اولين گروه های "Metal-Core" ژاپن گروهانی نظيرِ "Crystal Lake" و "Coldrain" و "Deathgaze"(که یک گروه ناگویا-کِی نیز محسوب میشد) و "Crossfaith" و "Fear, and Loathing in Las Vegas" بودند که در دهه 2000 شکل گرفتند و با صوت و سبک های مختلف درحال حاضر نيز به فعاليت پرداخته و افتخارات فراوانی را حاصل کرده اند.

  • (گروه متالکور Crystal Lake)

 

تهیه و تنظیم؛ 𝕬𝖗𝖆𝖙𝖆 (آرتا.م)

❞حق نشر مگر با ذکر منبع(jrock.blog.ir) محفوظ می باشد. و اگر این مطلب به منظر آموزشی کمکی در راستای تولید محتوای شما کرد خوشحال میشویم با درج نام/منبع از سایت/نویسنده تشکر یاد کنید.❝

ما را در تلگرام نیز دنبال کنید.

©️Jrock.blog.ir